Широка застапеност на антиродови наративи и дезинформации во медиумите

Медиумите овозможија широка застапеност на антиродовите наративи во медиумскиот простор, со што придонесоа за пласирање и ширење родови дезинформации при известувањето за настаните во врска со Предлог-законот за родова еднаквост и измените на Законот за матична евиденција.

Ова го покажува анализата „Родовата еднаквост во време на родови дезинформации“, која Институтот за комуникациски студии (ИКС) ја изработи за периодот од мај до јули оваа година. Анализата ги опфати новинарските извештаи за настаните поврзани со Парадата на гордоста (Скопје Прајд 2023) и протестот организиран од Македонската православна црква (МПЦ) и други конзервативни и религиозни организации, кои се одржаа во јуни. Беа анализирани повеќе од 1.000 онлајн извештаи и 7 000 коментари на новинарските објави на Фејсбук.

Најголем дел од извештаите најчесто се сведуваат на пренесување на „сервирани информации“ преку пораките и активностите на религиозни и конзервативни организации и поединци, а кои содржат дезинформации. Во новинарските извештаи не се навлегува подлабоко во содржината на пренесените изјави, не се дава нивен критички осврт и не се прави проверка на тврдењата што се пренесуваат. Дополнително, воопшто не се преиспитува релевантноста на експертизата на одредени говорници за прашањата што ги обработуваат. Со тоа, медиумите не ѝ овозможуваат на публиката да прави разлика меѓу фактите и дезинформациите и директно придонесуваат за наративите што се засноваат на регресивни патријархални сфаќања и родови стереотипи, што пак ја зајакнува родова нееднаквост во општеството, се наведува во анализата.

Во анализата пишува дека медиумите, со отстапување простор за ширење родови дезинформации, придонесуваат за дехуманизација и демонизација, како и за директни вербални напади и закани кон поддржувачите на родовата еднаквост и ЛГБТИ+-заедницата, од кои најголем дел се жени. Во коментарите на новинарските извештаи на Фејсбук се користат наративи што повикуваат на насилство и ги сексуализираат жените, а кои медиумите не ги прикриваат или бришaт и овозможуваат мобилизирање на јавноста за поддршка и дополнително креирање вакви содржини. Тоа може да има сериозни негативни последици врз женското присуство во јавната сфера, што е и една од целите на антиродовите движења.

Оттука, медиумите треба да го поттикнуваат известувањето засновано на докази и да се придржуваат до насоките за етичко известување. Тие треба да прават внатрешна проверка и вклучување дополнителни информации за тврдењата што ги пренесуваат, внимателно да ги формулираат насловите, да посочуваат на дезинформациите, да обезбедат сигурни извори на информации до публиката, како и да ги регулираат содржините на коментарите на нивните објави.

Исто така, медиумите треба да креираат содржини со кои ќе ѝ помогнат на публиката самата да ги препознава дезинформациите и нивната штетност и да се насочат кон создавање содржини против говорот на омраза и дискриминацијата врз основа на полот, родот, сексуалната ориентација и родовиот идентитет.

Анализата „Родовата еднаквост во време на родови дезинформации“ е изработена во рамките на проектот „Користи факти“, кој е поддржан од Британската амбасада во Скопје.